Donemus Webwinkel — Andriessen, Hendrik

Nationaliteit: Netherlands
Geboortedatum: 1892-09-17
Sterfdatum: 1981-04-17
Website: Featured Page at Donemus

Hendrik Andriessen groeit op in een artistiek milieu. Van zijn zes kinderen worden Jurriaan, Caecilia en Louis eveneens componist. Als organist en componist richt hij zich op zowel geestelijke als wereldlijke muziek. Andriessens muzikale taal bouwt voort op César Franck (die ook organist is) en Albert Roussel, verrijkt met modernere elementen. "In verschillende van zijn latere composities speelt bitonaliteit (het gelijktijdig gebruiken van twee verschillende toonaarden) een rol, en thema's die opgebouwd zijn uit alle twaalf tonen van het octaaf verraden dat Schönbergs ideeën hem niet volledig onberoerd hebben gelaten." (Frits van der Waa in De Volkskrant). Andriessen is geen muzikaal pionier, maar negeert vernieuwingen evenmin. Zijn wereldlijke muziek wordt vaak bestempeld als terughoudend, maar zijn kerkmuziek geldt als mild-vernieuwend. Zelf zei Andriessen hierover: "Ik heb nooit ergens mijn best voor gedaan. Ik heb zelfs mijn best niet gedaan om nieuwe kerkmuziek te maken, hoewel men toch zegt dat ik daar iets mee heb gedaan. Mja. Dat weet ik niet! Ik heb alleen gedaan waar ik zin in had."

Hendrik Andriessen wordt op 17 september in Haarlem geboren als zoon van organist Nico Andriessen en schilderes Gesina Vester.

Na de dood van zijn vader wordt Andriessen diens opvolger als organist van de Sint-Josephkerk. Tevens schrijft hij zijn eerste composities. Hij start zijn opleiding aan het Amsterdamse conservatorium bij Jean-Baptiste de Pauw (orgel) en Bernard Zweers (compositie).

In de lente ontmoet de nu 24-jarige Andriessen de componist Alphons Diepenbrock voor het eerst. Hoewel hun muzikale stijlen verschillen, beïnvloedt Diepenbrock de muziek van Andriessen sterk.

Hendrik Andriessen wordt docent muziektheorie en compositie aan het Amsterdams Conservatorium.

Naast zijn conservatoriumbaan in Amsterdam doceert Andriessen orgel en compositie aan de Katholieke Muziekschool in Utrecht. Herman Strategier is hier één van zijn leerlingen. In 1934 wordt hij organist van de Utrechtse Kathedraal en in 1937 wordt Andriessen aangesteld als directeur van het Utrechts Conservatorium.

Tijdens de oorlog componeert Hendrik Andriessen weinig, mede omdat hij weigert lid te worden van de Kultuurkamer. Wel schrijft hij een gezaghebbend boek over César Franck. Zijn anti-Duitse houding leidt tot een half jaar gevangenschap, in Haaren en Sint-Michelsgestel in 1942. Ondanks een officieel verbod op uitvoering van zijn werken behoort Andriessen toch tot de vijf meest gespeelde Nederlandse componisten, samen met Johan Wagenaar, Henk Badings, Alphons Diepenbrock en Karel Mengelberg.

Andriessen wordt benoemd tot directeur van het Koninklijk Conservatorium in Den Haag.

De Johan Wagenaarprijs wordt toegekend aan Hendrik Andriessen. Hij schrijft dit jaar voor het eerst een boek over muziek zelf. Het krijgt de simpele maar duidelijke titel 'Over Muziek'. In zijn vervolgboek 'Muziek en Muzikaliteit' (1952) stelt Andriessen onder andere dat muziek niet gerelateerd moet worden aan het biografisch verleden van de maker: "Het kunstwerk is een portret van zichzelf en van niets anders." Aan de Katholieke Universiteit Nijmegen wordt Andriessen benoemd tot Buitengewoon Hoogleraar.

Hendrik Andriessen ontvangt de Prof. van der Leeuwprijs en een jaar later de Sweelinckprijs.

Op 17 april overlijdt Hendrik Andriessen in Haarlem.

Honderd jaar na zijn geboorte wordt in heel Nederland het Hendrik Andriessen Eeuwfeest gevierd. Tijdens dit Andriessen-jaar plaatst het Haarlemse Concertgebouw een borstbeeldje van Hendrik op 19-jarige leeftijd.