Donemus Webwinkel — Andriessen, Jurriaan

Synoniem: Cool, Leslie
Nationaliteit: Netherlands
Geboortedatum: 1925-11-15
Sterfdatum: 1996-08-23
Website: Treasured Composer's Page

Hoewel Jurriaan Andriessen tot de generatie van muziekvernieuwers als Pierre Boulez en Karlheinz Stockhausen behoort, vormen Franse componisten van voor de oorlog zijn belangrijkste voorbeelden. Jurriaan Andriessen schrijft een omvangrijk oeuvre, dat hoofdzakelijk bestaat uit werken voor orkest, kamerensemble en harmonieorkest, en gelegenheidsmuziek bij toneel, film en hoorspelen. Musicoloog Leo Samama evalueert Andriessens muziek in zijn boek 'Nederlandse muziek in de twintigste eeuw' als volgt: "Het grootste deel van het oeuvre van Jurriaan Andriessen bestaat uit muziek 'à la manière de' […] In feite was hij in staat elke stijl en elke techniek spelenderwijs ten tonele te voeren […] Als componist van toneel-, film-, radio-, televisie- en tal van andere vormen van gelegenheidsmuziek komt dat natuurlijk goed van pas. Bij het schrijven van zelfstandige concertpartituren heeft Andriessen echter geen eigen signatuur weten te ontwikkelen, al zijn onder andere de symfonische suite 'Rouw past Elektra' (1954) en de 'Respiration Suite' (1962), beiden voor blazersensemble, uitstekende werken, die de luisteraar zeker niet onaangedaan zullen laten."

Jurriaan Andriessen wordt op 15 november in Haarlem geboren. Hij is een zoon van componist Hendrik Andriessen en een oudere broer van componist Louis Andriessen.

Jurriaan Andriessen studeert aan het Utrechts Conservatorium compositie bij zijn vader Hendrik Andriessen en orkestdirectie bij Willem van Otterloo. Na zijn eindexamen in 1947 zet hij zijn studies voort in Parijs, onder meer bij Olivier Messiaen, en verdiept hij zich in de filmmuziek. Terug in Nederland krijgt hij de opdracht muziek te schrijven voor het openluchtspel 'Het wonderlijk uur' (1948), ter gelegenheid van het vijftigjarig regeringsjubileum van koningin Wilhelmina. Voor dit werk ontvangt hij de eerste Johan Wagenaarprijs.

Dankzij beurzen van de UNESCO en later de Rockefeller Foundation verblijft Andriessen in de Verenigde Staten en bezoekt hij het Berkshire Music Festival. In Boston en Tanglewood studeert hij bij de Russische componist/dirigent Serge Koussevitzky. In opdracht van de Nederlandse regering componeert hij zijn eerste symfonie, de 'Berkshire symphonies', die tijdens het Holland Festival 1950 in première gaat door het Residentie Orkest onder leiding van Willem van Otterloo. Zijn ballet 'Jones Beach' wordt, in de choreografie van George Balanchine en Jerome Robbins, door het New York City Ballet opgevoerd in Amerika en Europa.

Na zijn terugkeer in Europa maakt Andriessen studiereizen naar Italië en Duitsland. Hij ontpopt zich als een veelzijdig componist, die behalve orkest- en kamermuziek voornamelijk muziek schrijft voor toneel, film, radio en later televisie. In zijn toneelmuziek voor Shakespeares 'De storm' (1953) maakt hij voor het eerst gebruik van de elektronica. Onder het pseudoniem Leslie Cool treedt hij op als jazzpianist en componeert hij lichte muziek.

Andriessen wordt muzikaal adviseur en componist bij de Haagse Comedie. In 1960 componeert hij in opdracht van het gemeentebestuur van Den Haag de symfonische rapsodie 'Thai' ter gelegenheid van het statiebezoek van de koning van Thailand en wordt hij door de koning benoemd tot Ridder in de Orde van de Witte Olifant. Naast zijn werkzaamheden als componist treedt Andriessen op als dirigent, vaak van eigen werken, en regisseert hij voor televisie onder meer concertuitvoeringen en balletten.

Andriessen krijgt veel compositieopdrachten voor speciale gelegenheden: hij schrijft onder andere de 'Respiration Suite' voor een longartsencongres en de opera 'Het zwarte blondje' (1964) voor de stichting Het Schoolconcert. Ter gelegenheid van het huwelijk van prinses Beatrix in 1966 componeert hij 'Entrata festiva'. De symfonie 'Time Spirit' (1970), een muziektheaterwerk voor klarinet, orkest, popmuzikanten, ballet met een diaprojectie van werken van de graficus M.C. Escher, wordt uitgezonden door NCRV-televisie.

Voor zijn verdiensten op het gebied van de theatermuziek wordt Andriessen benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Ter gelegenheid van het regeringsjubileum van koningin Juliana in 1973 componeert hij 'Een Prince van Orangien'.

Jurriaan Andriessen componeert 'Entrata della regina' ter gelegenheid van de kroning van koningin Beatrix.

Andriessen componeert zijn laatste belangrijke toneelmuziek: 'Hamlet', voor synthesizers, en 'Romeo en Julia' voor koor met countertenor.