Donemus Webwinkel — Boehmer, Konrad

Konrad Boehmer is componist, cultuurwetenschapper en bestuurder. Hij publiceert vele muziekwetenschappelijke artikelen en essays over uiteenlopende onderwerpen (waaronder het serialisme, het componeren van elektronische muziek, cultuurpolitiek, het muziekleven in Europa en muzieksociologie). Daarnaast bekleedt Boehmer vele bestuursfuncties, waaronder bij het Geneco en Buma/Stemra. Boehmer is componist van zowel puur elektronische composities als werken voor orkest, zangstemmen, instrumenten in combinatie met elektronica, en van theatermuziek. Naast het Keulse neo-expressionisme is ook Edgar Varèse een hoorbare inspiratiebron; de romantische Faust-figuur is een terugkerend element in zijn oeuvre. Zijn composities worden wereldwijd uitgevoerd. "Van Boulez heb ik in technisch opzicht veel geleerd. De diepste indruk (zeker in esthetisch opzicht!) heeft Bruno Maderna op mij gemaakt. Ik ben dus niet innerlijk verscheurd maar - zoals Novalis al 2 eeuwen geleden formuleerde - 'innerlijk pluralistisch'. Als je een leven lang gebukt gaat onder wat je bij je leraren hebt geleerd, dan blijf je een psychische kreupel die kunstnijverheid produceert."

Konrad Boehmer (24 mei 1941, Berlijn) studeert compositie bij Gottfried Michael Koenig. Van 1961 tot 1963 werkt hij bij de studio voor elektronische muziek van de Keulse radio (WRD) naast zijn studie muziekwetenschap, filosofie en sociologie aan de universiteit van Keulen..

Met het proefschrift 'Zur Theorie der offenen Form in der neuen Musik' (Edition Tonos, Darmstadt, 1967) rondt Konrad Boehmer zijn studietijd af. Hij vestigt zich in Amsterdam en krijgt een aanstelling bij het Instituut voor Sonologie te Utrecht, waar hij tot 1968 zal blijven. Boehmer ontvangt de muziekprijs van de AVRO voor zijn compositie 'Information' voor 2 piano's en 4 slagwerkers (1968) en de prijs van de 5e Biënnale in Parijs voor zijn elektronische compositie 'Aspekt' (1968).

Konrad Boehmer werkt als muziekmedewerker bij het weekblad Vrij Nederland.

Boehmer wordt docent muziekgeschiedenis en theorie van de moderne muziek aan het Koninklijk Conservatorium te Den Haag. Bij uitgeverij Oosthoek verschijnt zijn bundel opstellen 'Gehoord en ongehoord' (1974). In de jaren '70 en '80 geeft hij vele gastcolleges in het buitenland. Zo doceert hij verscheidene keren tijdens de Latin-American Courses for Contemporary Music in Uruguay en Brazilië.

De Rolf Liebermannprijs (voor de eerste keer toegekend) krijgt Konrad Boehmer voor zijn muziekdrama 'Dr. Faustus' (op een libretto van Hugo Claus).

Voor zijn publicaties over muziek ontvangt Konrad Boehmer de Pierre-Bayle-Prijs van de stad Rotterdam.

Voor het Multatuli-jaar componeert hij 'Woutertje Pieterse' - een "wrede, seriële kinderoperette", aldus Boehmer. Dit stuk is, volgens criticus Ernst Vermeulen, "zowel hoogwaardig 'intellectueel' gedreven als kinderlijk naïef. [...] vervreemding ten top."

Boehmer is voorzitter van het C.I.A.M. (Conseil International des Auteurs de Musique). Bij uitgeverij DuMont verschijnt zijn bundel 'Das böse Ohr' (1993). In 1994 krijgt Konrad Boehmer een nieuwe functie bij het Koninklijk Conservatorium: hoofd van het Instituut voor Sonologie (dat in de jaren '80 werd afgestoten door de Universiteit van Utrecht en in Den Haag een nieuw onderkomen vind). "Wij laten studenten muzikale producten horen waarvan ze een shock krijgen. Ze beseffen dan dat buiten hun kleine wereldje nog een groot universum ligt met muziek waarvan ze nog nooit van hebben gehoord. Ze worden nieuwsgierig en willen weten hoe software in elkaar steekt of verbeterd kan worden."

Tijdens het Holland Festival speelt de Amerikaanse noise-gitaarband Sonic Youth op 13 juni in de Amsterdamse Stadsschouwburg het project 'Goodbye 20th Century', waarin het bewerkingen uitvoert van elektronische muziekstukken van onder andere Steve Reich, John Cage en Cornelius Cardew. Ook wordt 'Echelon' uitgevoerd, een werk dat Boehmer op verzoek van de festivalorganisatie voor Sonic Youth componeerde.

Boehmer wordt benoemd tot voorzitter van Buma cultuur. Een jaar later maakt hij de overstap naar Buma/Stemra, waar hij voorzitter wordt. "Ons devies moet zijn en blijven wat de componist Busoni eens zo bondig heeft geformuleerd: 'De muziek is vrij geboren en vrijheid is haar bestemming'. Het gebrek aan respect voor de waarde van de muziek is een vorm van bekrompenheid die rampzalig is voor de cultuur in haar geheel."

'Doktor Fausti Höllenfahrt' beleeft zijn Nederlandse première op de Nederlandse Muziekdagen. Het stuk is geschreven in opdracht van het Filharmonisch Orkest van Würzburg voor een 'Faust-week'. Over zijn keuze om een werk voor 'traditioneel' orkest te schrijven zegt Boehmer: "Het traditionele orkest biedt tal van mogelijkheden, zeker ook wat betreft de rijkdom aan kleuren. Mijn werken waarin ook elektronica aan bod komt maken doorgaans gebruik van andersoortige instrumenten (slagwerk, piano's). Ik heb een onbeschrijfelijke hekel aan orkestwerken waar dan plotseling wat wolken, scheten, verkeersongelukken of important-stupide teksten uit de luidsprekers komen."

Konrad Boehmer trekt per 1 januari al zijn publicaties terug bij muziekuitgeverij Tonos in Darmstadt.