Donemus Webwinkel — Ruller, Jesse van

Gitarist Jesse van Ruller (Amsterdam, 21 januari 1972) wordt gerekend tot de top onder de jazzgitaristen van zijn generatie. De grote Amerikaanse gitarist Jim Hall zegt over hem: 'A most expressive player; he really touched me on a personal level.' Van Ruller is flexibel; hij komt even goed tot zijn recht in een traditionele jazz-context als in groepen die een hang naar vernieuwing hebben. Hij leidt ook eigen formaties, zoals een trio en een kwartet, waarvoor hij componeert en waarmee hij CD's opneemt. Zijn groeiende internationale reputatie blijkt uit albums met Amerikaanse musici zoals pianist David Hazeltine, drummer Clarence Penn en trompettist Jon Swana. Sinds 2010 vormt Jesse van Ruller samen met rietblazer Joost Roelofs en bassist Clemens van der Feen het trio Chambertones.

Op zijn zevende begint Jesse van Ruller gitaar te spelen en raakt hij in de ban van rockgitaristen zoals Jimi Hendrix, Brian May (Queen) en Carlos Santana. Via George Benson ontdekt hij de jazz. In 1990 meldt hij zich bij het Hilversums Conservatorium, waar hij les krijgt van gitarist Wim Overgaauw, die hem vertrouwd maakt met de jazztraditie.

Van Ruller studeert in Hilversum summa cum laude af, en doet mee aan de Thelonious Monk International Jazz Competition in Washington D.C. De jury, bestaande uit Pat Metheny, John Scofield, Jim Hall, Pat Martino en Mark Whitfield, kent hem de eerste prijs toe. Aldus vestigt hij zijn naam in binnen- en buitenland als een groot gitaartalent. In 1996 formeert hij zijn eerste eigen kwartet, met pianist Karel Boehlee, bassist Frans van Geest en drummer Martijn Vink. Dankzij de prijs speelt hij veel met deze groep. In hetzelfde jaar maakt hij zijn plaatdebuut met een internationaal samengestelde ad hoc-groep, het European Quintet.

De freebeat-band SFeQ ziet in Van Ruller de ideale opvolger van gitarist François van Bemmel. Hij debuteert met de groep op het North Sea Jazz Festival 1996. Van Ruller maakt drie CD's met de band: SFeQ United, Vol. I en Vol. II, en SFeQ 3000. Zangeres Fleurine neemt hem op in haar groep Fleurine Plus Five. Ook zangeres Francien van Tuinen gaat een langdurige muzikale relatie aan met Van Ruller. De New Concert Big Band van Henk Meutgeert engageert hem als gitarist bij het orkest, dat later wordt omgedoopt tot Jazz Orchestra of the Concertgebouw. In 1999 speelt Van Ruller in de nieuwe band van pianist Michiel Borstlap, Body Acoustic, die op het North Sea Jazz Festival van start gaat. Het is een druk jaar, want en passant neemt Van Ruller met collega-gitarist Maarten van der Grinten ook het duo-album Nine Stories From Van der & Van op, en toert hij met zijn eigen kwartet door Japan.

Jesse van Ruller besluit om met een trio (dus zonder pianist) door te gaan, met bassist Frans van der Hoeven en Martijn Vink. De kleine bezetting biedt hem de gelegenheid om zijn talent als gitarist en vooral ook als componist ten volle te benutten. In 2001 verschijnt de eerste CD onder de titel Trio. Altsaxofonist Piet Noordijk begint in 2000 een nieuw kwintet, waarin ook een plek is ingeruimd voor de gitaar van Jesse van Ruller.

De Nederlandse producer Gerry Teekens geeft Van Ruller de kans om voor zijn Amerikaans georiënteerde label Criss Cross als sideman platen op te nemen met pianist David Hazeltine (Good-Hearted People) en drummer Clarence Penn (Play-Penn). In 2002 neemt de gitarist onder eigen naam het Criss Cross-album Here And There op, met een Amerikaans kwartet en een Nederlands trio. Voor Circles (2003) en Views (2006) doet hij een beroep op louter Amerikaanse musici: saxofonist Seamus Blake, Hammondorganist Sam Yahel en drummer Billy Stewart.

Bassist Stefan Lievestro formeert een nieuw sextet, met op gitaar Jesse van Ruller. De twee treffen elkaar een jaar later ook in Mona Lisa Overdrive, een stevig kwartet dat zich in de bezetting Hammondorgel (Arno Krijger), gitaar, bas en drums (Hans van Oosterhout) in de buurt plaatst van jam-bands als Medeski, Martin & Wood. De saxofonist van Lievestro's groep, Jasper Blom, neemt Van Ruller op zijn nieuwe kwartet, dat debuteert met de CD Statue Of Liberty, waarbij de elektronica niet wordt geschuwd. Volgens Herman te Loo in zijn recensie in Jazzflits 'trapt Van Ruller flink de pedalen in […] Van Ruller zal zelden zo ruig hebben geklonken.' Dezelfde effecten zet hij ook in bij het Bruinsma Syndicaat, de groep van violist Jeffrey Bruinsma, die in 2006 debuteert.

Samen met rietblazer Joris Roelofs en Clemens van der Feen richt Van Ruller het trio Chambertones op. Zoals de naam al suggereert, brengt het drietal kamerjazz. Hun titelloze debuutalbum oogst goede kritieken.

Clemens van der Feen doet een beroep op Jesse van Ruller voor zijn eigen band, die door het MCN wordt geselecteerd voor de Young VIPS Tour langs de Nederlandse jazzpodia.