Donemus Webwinkel — Vermeerssen, Frans

Nationaliteit: Netherlands
Geboortedatum: 1954-12-21
Website: Officiële website

Saxofonist en bandleider Frans Vermeerssen (Dordrecht, 21 december 1954) begeeft zich geregeld in de voorhoede van de Nederlandse jazz en geïmproviseerde muziek, maar heeft ook een warme belangstelling voor de jazztraditie van zijn hoofdinstrument, de tenorsaxofoon. In 1978 verhuist hij van Dordrecht naar Groningen, waar hij een belangrijke bijdrage levert aan de levendige scene van die tijd. Hij speelt onder meer in Alan Laurillards Noodband en de groepen van bassist Gerard Ammerlaan. In 1987 begint hij zijn eerste eigen groep, All Ears, in 1992 gevolgd door het Transatlantic Sextet. In 1995 vormt hij een kwintet om het werk van een van zijn muzikale helden, Rahsaan Roland Kirk, te vertolken. Daarnaast is hij een veelgevraagd sideman, onder meer in de Contraband, het saxofoonsextet De Zes Winden en Bik Bent Braam van pianist Michiel Braam. In 2002 herformeert hij All Ears als sextet, met Braam als co-leider. Twee jaar later begint Vermeerssen met een andere pianist, Robert Jan Vermeulen, het kwartet Talking Cows. In 2006 neemt hij tijdelijk de plaats van de zieke Willem Breuker in diens Kollektief in. Na de dood van de bandleider blijft hij zijn vervanger.

Frans Vermeerssen begint muziek te maken op de middelbare school, waar hij mondharmonica speelt in bluesbands. Op zijn achttiende besluit hij saxofoon te gaan spelen. In 1978 verhuist hij van Dordrecht naar Groningen, aanvankelijk om economie te studeren, maar hij wordt al gauw opgenomen in de in die dagen bloeiende Groningse jazz-scene. Als saxofonist Alan Laurillard in 1981 de Noodband opricht, naar het model van Ornette Colemans Prime Time (met een dubbele triobezetting), vraagt hij Vermeerssen om naast hem de frontlinie te vormen. Daarnaast maakt de saxofonist deel uit van Artisnt van bassist Gerard Ammerlaan, Baritone Madness (een octet met vijf baritonsaxofoons en ritmesectie) en Tam Tam Fanfare van slagwerker Hans Hoeksema. Ook formeert hij zijn eigen Frans Vermeerssen-kwartet met pianist Be Meiborg, bassist Gerard Ammerlaan en drummer Bert Kleyn. In 1984 wordt hem wegens al deze activiteiten in Groningen de Henri de Wolf Jazz Prijs toegekend.

Vermeerssen formeert de groep All Ears. Het kwintet, met als speciale gast de Amerikaanse trompettist Herb Robertson, beleeft zijn première op de Groningse Jazzmarathon van 1987. Voor het label Swingmaster neemt de groep een LP op.

Frans Vermeerssen verhuist naar Haarlem, waar hij artistiek adviseur van de Haarlemse Jazz Club wordt. Steeds meer bandleiders vragen hem als sideman. Een van hen is baritonsaxofonist Ad Peijnenburg, leider van het saxofoonsextet De Zes Winden, waarin Vermeerssen als opvolger van Paul Termos altsax gaat spelen. Hij is te horen op de LP Elephants Can Dance, de weerslag van een tournee in Canada, en daarna nog op 3 CD's. Vermeerssens verbintenis met de groep duurt tien jaar. In 1991 vraagt pianist Michiel Braam Vermeerssen voor zijn Bik Bent Braam. Het is het begin van een muzikaal partnerschap dat nog steeds stand houdt.

Onder de naam Transatlantic Sextet formeert Frans Vermeerssen een groep met drie Amerikanen (trompettist Herb Robertson, hoornist Alex Brofsky en cellist Thomas Ulrich) en drie Nederlanders (naast de leider bassist Arnold Dooyeweerd en drummer Pierre Courbois). De groep maakt een Nederlandse tournee en treedt op voor de VPRO-radio.

Trombonist Willem van Manen ziet in Vermeerssen de opvolger van tenorist Maarten van Norden in zijn Contraband. Tot de opheffing (in 2004) blijft hij deel uitmaken van deze big band; hij levert ook enkele compositorische bijdragen. Rahsaan Roland Kirk is een van Vermeerssens saxofoonhelden. Om diens composities te herinterpreteren, vormt hij een speciaal kwintet, met de Amerikaans-Nederlandse cellist Paul Stouthamer, Michiel Braam, bassist Wilbert de Joode en drummer Michael Vatcher. Tijdens de tournee, in januari 1995, neemt de groep in het Amsterdamse Bimhuis de CD One For Rahsaan op. In hetzelfde jaar vraagt trombonist Joost Buis hem als baritonsaxofonist in zijn Astronotes. Eveneens in 1995 begint Vermeerssen als docent improvisatie aan het Arnhems Conservatorium, waar hij in 2004 ook saxofoon gaat doceren.

Met Jorrit Dijkstra (altsaxofoon en tin-whistle), Rutger van Otterloo (alt- en sopraansaxofoon) en Eckard Koltermann (baritonsaxofoon en basklarinet) vormt Vermeerssen het Stratos Rietenkwartet.

Samen met drummer Arend Niks richt Vermeerssen het kwartet No Can Do op, met trombonist Wolter Wierbos en bassist Mischa Kool. De wendbare bezetting, zonder akkoordinstrument, biedt de beide leiders veel mogelijkheden op compositorisch gebied, met flinke ruimte voor improvisaties. Op het BVHaast-label verschijnt het debuutalbum Tomorrow's Paper.

Met pianist Michiel Braam als co-leider geeft Vermeerssen de groep All Ears een doorstart als sextet. In deze bezetting maakt de band een jaar later zijn plaatdebuut met de dubbel-CD Line/Foamy Wife Hum.

Het kwartet Talking Cows, geleid door pianist Robert Jan Vermeulen en Vermeerssen, probeert een brug te slaan tussen jazz en geïmproviseerde muziek. Beiden leveren composities voor de groep. In 2006 verschijnt het debuutalbum Bovinity, in 2008 gevolgd door Dairy Tales.

Als Willem Breuker ernstig ziek wordt en niet langer met zijn Kollektief kan optreden, neemt Frans Vermeerssen tijdelijk zijn plaats in. Wanneer de bandleider terugkeert, blijft Vermeerssen aan. Na het overlijden van Breuker in 2010 neemt hij opnieuw diens partijen over. Kollektief-drummer Rob Verdurmen, co-leider van Drummers Double Bill, vraagt Vermeerssen om de plaats in te nemen van de naar Amerika teruggekeerde saxofonist Alex Coke.