Donemus Webwinkel — Vloeimans, Eric

'Ik maak muziek voor miljoenen, maar die heb ik nog niet allemaal bereikt', is een terugkerende uitspraak van trompettist Eric Vloeimans (Huizen, NH, 24 maart 1963). Al relatief vroeg in zijn carrière wint hij de belangrijkste jazzprijzen, waarna hij telkens opnieuw kleine doorbraken maakt naar een groter publiek. In het eerste decennium van de 21ste eeuw mag Vloeimans zich als een van de weinige jazzmusici een bekende Nederlander noemen. Kenmerkend voor zijn spel is niet het imponeren met snelle notenreeksen, maar het uitbuiten van de klankmogelijkheden van zijn instrument. Vloeimans werkt voortdurend aan vele projecten tegelijk en is ook later in zijn carrière geregeld te gast bij jonge musici en kleinschalig opererende ensembles. Sinds 2006 leidt hij het kamerjazztrio Fugimundi en de elektrische combo Gatecrash.

Carnaval en fanfare zijn de eerste muzikale stappen van Eric Vloeimans, die opgroeit in Den Bosch in wat hij omschrijft als een typisch Brabants 'TROS-gezin'. Thuis hoort hij vooral muziek van populaire artiesten als André van Duin, James Last en de trompet spelende Gebroeders Brouwer. Op zijn twaalfde begint hij zelf op trompet. Hij maakt deel uit van de Heineken Fanfare in Den Bosch. Na zijn havo-diploma wordt hij toegelaten op het Rotterdams conservatorium.

Op het conservatorium studeert hij aanvankelijk klassieke trompet. Via docent Cees Smal komt hij voor het eerst in aanraking met jazz. Hij volgt lessen aan de nog jonge jazzafdeling. In 1984 ziet hij op North Sea het concert van Miles Davis, die een belangrijke invloed wordt. Vloeimans gaat spelen in verschillende groepen, waaronder PB-5 van drummer Pieter Bast, dat in 1986 het NOS Meervaart Jazz Festival wint. In 1988 studeert hij cum laude af. In 1989 brengt hij een half jaar door in New York. Daar studeert hij bij Donald Byrd en speelt hij mee in de big bands van Frank Foster en Mercer Ellington, de zoon van Duke Ellington.

Na zijn periode in Amerika kiest Vloeimans voor Rotterdam als uitvalsbasis. Hij speelt in veel groepen tegelijk, waaronder het Dutch Jazz Orchestra en ensembles van Michiel Borstlap, Theo Hoogstins, Paul van Kemenade en Pierre Courbois. In de vroege jaren negentig beleeft hij de eerste successen gelijktijdig met zijn generatiegenoten in de Nederlandse jazz, pianist Michiel Borstlap en saxofonist Yuri Honing. Hun composities kenmerken zich door het verbinden van tot dan toe gescheiden werelden: de boptraditie, fusion uit de jaren zeventig en tachtig, en de avontuurlijke improvisatie die in Nederland sinds de jaren zestig school maakt.

Eind 1992 verschijnt op het gelegenheidslabel Art In Jazz een CD-box met jong Nederlands talent, met daarin CD's van Borstlap, Honing en Vloeimans. Op de cd No Realistics van het Eric Vloeimans-kwartet speelt gitarist Anton Goudsmit, met wie de bandleider een lange relatie zal aangaan. In het sextet van Borstlap spelen Honing, Vloeimans en Benjamin Herman, de toekomstige leider van New Cool Collective. Recensies van live-concerten zijn overwegend positief. De pers vergelijkt Vloeimans geregeld met leeftijdgenoot Jarmo Hoogendijk, die op dat moment als Nederlands beste jazztrompettist wordt gezien. Vloeimans speelt op North Sea met Lalo Schifrin (1993, als solist in diens veeleisende suite Gillespiana) en Pierre Courbois (1994). In oktober 1994 verschijnt de tweede CD van Vloeimans' kwartet First Floor, op het label Challenge. De band gaat op tournee door het Midden-Oosten.

Vloeimans zet zijn kwartet voort met de CD Bestiarium (1996), waarop de Duitse saxofonist Peter Weniger te horen is. Daarnaast is hij lid van een improvisatietrio met Michiel Borstlap en cellist Ernst Reijseger. In 1997 speelt hij in het European Jazzensemble met de Amerikaanse saxofonist Charlie Mariano, en in 1998 gaat hij op tournee met de Turkse gitarist Ergan Ogur. Op initiatief van bassist Hein Van de Geyn, artistiek directeur van Challenge Records, neemt hij een CD op met gerenommeerde internationale musici. In september 1998 komt hij in de Avatar Studios te New York samen met de Britse pianist John Taylor en de Amerikanen Marc Johnson (bas) en Joey Baron (drums). Het resultaat is de CD Bitches And Fairy Tales. In juli 1999 speelt hij in vijf verschillende formaties op North Sea, waaronder zijn eigen band met Taylor, Johnson en drummer Peter Erskine. Op de dag van hun optreden wordt bekend dat Bitches And Fairy Tales is onderscheiden met de Edison Jazz Award.

Vloeimans' reputatie breidt zich uit dankzij meer tournees over de grenzen, met zijn Australische collega Scott Tinkler, met de Finse pianist Jarmo Savolainen en met de elektrische groep van Michiel Borstlap en bassist Jimmy Haslip. Zijn eigen Eric Vloeimans Transatlantic Quartet met John Taylor, Joe LaBarbera en Furio Di Castri gaat in 2000 op tournee. Zijn spel wordt onverminderd geprezen in recensies. Er verschijnt een nieuw album, Umai, en hij schrijft een compositie in opdracht van de NPS voor Scandinavische musici. In 2001 is Rotterdam culturele hoofdstad van Europa. In dat kader gaat het nieuwe driedaagse festival Jazz International Rotterdam van start, waarvan Eric Vloeimans artistiek leider wordt. Vlak na het slotoptreden met het Metropole Orkest vertrekt hij naar Japan voor een tournee met onder anderen Jesse van Ruller, Benjamin Herman en Michiel Borstlap. In december wordt bekend dat Vloeimans de Boy Edgar Prijs wint.

Tijdens de uitreiking van de VPRO/Boy Edgar Prijs treedt Vloeimans op met musici die een belangrijke rol hebben gespeeld in zijn carrière: John Taylor, Michiel Borstlap, Jimmy Haslip, Ernst Reijseger en de Frans-Vietnamese gitarist Nguyên Lê. Deze solist speelt ook op Brutto Gusto ('slechte smaak'), de eerste live-CD van Eric Vloeimans, opgenomen in 2000. In de zomer van 2002 ontvangt de trompettist op het North Sea Jazz Festival de Bird Award, als onderscheiding voor artiesten die meer erkenning verdienen. In december verschijnt de CD VoizNoiz 3, een kruising tussen jazz en elektronica die Vloeimans maakt in samenwerking met de Nederlandse geluidskunstenaar Michel Banabila. Het album wordt in juli 2003 bekroond met een Edison Jazz Award. Vloeimans speelt op grote Europese festivals met de bezetting van zijn CD Hidden History, met pianiste Rita Marcotulli, bassist Palle Danielsson en drummer Roberto Gatto. 2004 is het jaar van Boompetit, Vloeimans' nieuwe improvisatiegroep met Ernst Reijseger, Anton Goudsmit en pianist Harmen Fraanje. Er verschijnt een CD en het kwartet speelt op North Sea. In september 2004 organiseert Jazz International Rotterdam het driedaagse festival Three Faces Of Eric Vloeimans, waar de trompettist drie bands presenteert. Vloeimans verhuist van Delfshaven naar een andere Rotterdamse wijk, Kralingen. In 2005 maakt hij muzikale uitstapjes naar het bedrijfsorkest van TPG, het Holland Festival en de Amsterdamse Museumnacht, naast tournees door Europa en Indonesië.

Begin 2006 verschijnen twee nieuwe CD's: het verstilde, experimentele Nocturnal Ghost Songs met gitarist Erik Voermans, en Summersault, de eerste CD van het trio Fugimundi met Anton Goudsmit en Harmen Fraanje. De spannende kamerjazz van Fugimundi valt in de smaak bij critici en publiek, en de CD wint een Edison. In hetzelfde jaar ontvangt Vloeimans de Elly Ameling Prijs van het Prins Bernhard Cultuurfonds Zuid-Holland. Hij werkt samen met de dansgroep van choreografe Conny Janssen. Zijn vierde Edison ontvangt Vloeimans in 2007 voor de CD Gatecrashin' van zijn nieuwe elektrische groovejazz-band Gatecrash, met Jeroen van Vliet op Fender Rhodes en keyboards, Gulli Gudmundsson op bas en effecten, en Jasper van Hulten op drums. Dat Vloeimans pas nu elektronische effecten op zijn trompetgeluid loslaat verklaart hij als volgt: 'Ik wilde het al heel lang, maar kon niet de goede apparatuur vinden. Ik probeerde wel eens iets, maar aangezien ik niet zo handig ben, mislukte dat steeds. Nu heb ik een apparaat gevonden waarmee ik uit de voeten kan.' Met het Rotterdams Philharmonisch Orkest vertolkt hij een speciaal voor hem geschreven compositie van Paul van Bruggen. In juli 2008 ontbreekt hij op North Sea, maar is hij wel te gast bij de twee reünieconcerten van Doe Maar in de Kuip. In dezelfde periode is hij gastheer van een avondvullende show in Las Palmas op de Rotterdamse Kop van Zuid, waar hij met Gatecrash artiesten als Fay Lovsky en Spinvis verwelkomt. In augustus is Vloeimans speciale gast op het festival Haarlem Jazzstad 2008. In het najaar verschijnt de live-CD Hyper van Gatecrash, opgenomen in 2006.

2009 is het jaar waarin de Nederlandse tv-kijkers Eric Vloeimans leren kennen. De aanleiding is een spraakmakende column in de Volkskrant van Martin Bril over de CD Summersault. Bril gaat in op de uitnodiging van Vloeimans om de hoestekst te schrijven voor een nieuw te verschijnen live-CD van Fugimundi. Het hoort tot de laatste van wat er van de auteur wordt gepubliceerd; Bril overlijdt in april 2009 op 49-jarige leeftijd aan kanker. Vloeimans speelt op de begrafenis en in een speciale uitzending van de veelbekeken talkshow De Wereld Draait Door, waarin Bril regelmatig co-presentator was. De week erop verschijnt de CD Live At Yoshi's, opgenomen in de gelijknamige jazzclub te Oakland, Californië. In oktober gaat Vloeimans op tournee met zangeres en multi-instrumentaliste Fay Lovsky. In 2010 verschijnt de live-CD Heavensabove van Gatecrash en werkt Vloeimans mee aan de flamenco-opera van gitarist Eric Vaarzon Morel. In november speelt hij op het openingsconcert van het nieuwe gebouw van het Rotterdamse film- en muziektheater LantarenVenster, dat wordt geopend door koningin Beatrix. Hij werkt voor het eerst samen met de jonge trompettist Colin Benders (Kyteman), een ex-leerling die in 2009 naar een groot publiek doorbreekt als hiphop-artiest, mede dankzij optredens in De Wereld Draait Door.

In januari krijgt Vloeimans van de Provincie Zuid-Holland een onderscheiding voor zijn oeuvre. Ter gelegenheid daarvan geeft hij een concert met de Franse pianist Bojan Z en het Rotterdams Jongenskoor. In februari gaat een serie optredens van start met Kytecrash, een crossover tussen jazz, hiphop en improvisatie. De achtkoppige band wordt gezamenlijk geleid door Vloeimans en Kyteman, aangevuld met de leden van Gatecrash en enkele musici uit het Utrechtse collectief rondom Kyteman (rapper Pax, toetsenist Niels Broos en hoornist Morris Kliphuis). Het project leidt begin 2011 tot een stroom aan publiciteit. De CD Kytecrash verschijnt in maart.Ook speelt hij met de progressieve fusionband Square Orange van de jonge bassist Bob van Luijt. In augustus wordt de Gouden Notenkraker 2011, een landelijke cultuurprijs, aan hem toegekend. Een maand later verschijnt Live At The Concertgebouw, een duo-plaat met de Duitse toetsenist Florian Weber.