gerelateerde werken
Canto Ostinato : voor toetsinstrumenten, 1976-79 / Simeon ten Holt
Genre:
Kamermuziek
Subgenre:
Piano
Bezetting:
4pf
Pensée : Version for piano / Israel Olman
Genre:
Kamermuziek
Subgenre:
Piano
Bezetting:
pf
Uit 1920 en 1922 : 7e sonatine voor piano, opus 73, 1975 / Léon Orthel
Genre:
Kamermuziek
Subgenre:
Piano
Bezetting:
pf
Capricious Blues : for piano solo / Heleen Verleur
Genre:
Kamermuziek
Subgenre:
Piano
Bezetting:
pf
compositie
Compositie Nº 1 (Propaedeutica) : voor piano / Simeon ten Holt
Overige auteurs:
Holt, Simeon ten
(Componist)
Toelichting:
‘PROPAEDEUTICA, COMPOSITIE NO. 1’ is het eerste werk van Simeon ten Holt. Het is later gepubliceerd als Kompositie I en door Simeon toen op een aantal plekken gecorrigeerd. Het oorspronkelijk manuscript is van de toen twintigjarige componist. Ten Holt noteerde zijn compositie met vulpen en naaide het daarna vermoedelijk zelf in. Van jongs af kreeg Ten Holt muzieklessen van de modernistische componist Jakob van Domselaer (1890-1960), die net als de familie Ten Holt in Bergen woonde.
‘Na de nodige vingeroefeningen zette Ten Holt zich op eigen kracht aan het componeren van het eerste pianostuk dat hij niet als jeugdzonde heeft verworpen: “Dat Opus 1 is vooral een ferme reactie op het milieu waarin ik ben opgegroeid: dat van Van Domselaer en mijn vader.” Tijdens het maken van dat eerste stuk verhuisde hij naar Amsterdam. […] Het vorderde moeizaam. Terugkijkend heeft Ten Holt de wordingsgeschiedenis van zijn eerste compositie eens omschreven als: “De zee spoelt en slijpt, de tijd kristalliseert.” Nog meer dan een jaar heeft hij in zijn Amsterdamse bovenwoning zitten zwoegen op de voltooiing van dat zes minuten durende pianostuk.’ (J. Heymans, Arabesk. Over Simeon ten Holt, p. 117-118)
Dit is een contemporain afschrift van de partituur van de eerste officiële compositie van Simeon ten Holt. Het is op de eerste bladzijde voorzien van een extra, tot dusver onbekende titel (Propaedeutica), terwijl de opdracht aan Ten Holts vriend Herman Plomper nog niet boven de compositie staat. Dit manuscript is opgedoken in Bergen: vermoedelijk behoorde het toe aan een lid van de ‘Berger bende’, de kring creatieven waarin ook Ten Holt zich begaf.
Belangrijk is de handgeschreven, gesigneerde tekst die de componist op de laatste bladzijde schreef. Na een Latijns motto licht hij toe: ‘[…] Men lette erop dat het staande en gaande element naar waarheid verbonden worden en dat de onderdeelen, de harmonieen onderling, in hun verband tot een organisch geheel worden voorgedragen en niet door een voor de hand liggende dorre rhytmiek verbrokkeld en gelocaliseerd worden.’
Het manuscript en de computerversie zijn als speciale editie uitgebracht door Donemus in 2023 ter gelegenheid van de 100ste geboortedag van Simeon.