componist
Peter Schat behoort tot Nederlands bekendste en kleurrijkste componisten van de 20ste eeuw met internationale faam. Geboren in Utrecht als zoon van een protestantse bakker weet hij al op jonge ...
gerelateerde werken
Genre:
Opera, muziektheater
Subgenre:
Muziektheater
Bezetting:
soloists 3GK4 rec 0340 3sax 0331 2g el.cemb cembalet clavinet pianet 5el.org 2pf 4vla 5vc cb electronics
Concerto : per strumenti a fiato, 1960 / Oscar van Hemel
Genre:
Orkest
Subgenre:
Blazersensemble (9 en meer spelers)
Bezetting:
2fl fl(pic) 2ob ob(eh) 2cl cl(b-cl) 2fg fg(cfg) 4h 3trp 3trb tb
Spin-off : voor blaasensemble en tape, 1998 / Simon Burgers
Genre:
Orkest
Subgenre:
Blazersensemble (9 en meer spelers)
Bezetting:
22204 0420 tape
Chords : for 15 wind instruments, (1974) / Geert van Keulen
Genre:
Orkest
Subgenre:
Blazersensemble (9 en meer spelers)
Bezetting:
2ob eh 2cl cl-b 2fg 3h 2trp trb trb-b
compositie
Clockwise and anti-clockwise : voor zestien blazers / Peter Schat
Toelichting:
Program note (Dutch): (Première: 14-4-1967 - Nederlands Blazersensemble o.l.v. Edo de Waart).
De titel 'Clockwise and anti-clockwise' - in het Engels, om aan de voortdurend dreigende spellingsvereenvoudigingen van de bastaardcommissies te ontkomen - geeft een aanwijzing in de richting van het muzikale onderwerp: De Tijd.
De partijen van 12 van de 16 blazers - er is geen partituur van het werk - zijn ingericht als de wijzerplaat van een klok, die naar keuze van de spelers afloopt of terugloopt.
Daarbij kunnen zij ieder op een gewenst 'uur' van de wijzerplaat beginnen.
De vier overige uitvoerenden (de hoorngroep) hebben - muzikaal gesproken - de klok teruggezet: zij spelen vijf stijlcitaten (geen letterlijke citaten uit bestaande composities), evaluerend van de zestiende tot in de twintigste eeuw; het stuk is zo met zijn verleden tijd - de historische muziek - in discussie.
Er is een grote mate van beweeglijkheid nagestreefd: het gehele stuk beweegt zich in een zeer beperkt en onveranderlijk 'veld' van tonen en de dynamische schakeringen liggen slechts in het nauwe gebied tussen pp en hooguit mp. Alleen in die 'discussie' met de muziekgeschiedenis ligt, zo men wil, een dynamisch element. Voor het overige staat de tijd - niet de klok - stil.
Het ensemble is verdeeld in vijf zelfstandige groepen: 3 fluiten, 3 klarinetten en 3 fagotten enerzijds, 3 hobo's anderzijds, en terzijde de groep van 4 hoorns in hun historische optocht. In de coda van het stuk komen tenslotte alle groepen samen.
In samenwerking met de hoboïst Koen van Slogteren en de leden van het Nederlands Blazers Ensemble (de fagottist Joep Terwey, de klarinettist George Pieterson en de basklarinettist Geert van Keulen) heb ik voor dit stuk een begin gemaakt met de systematische exploratie van het nog onontgonnen gebied van de flageolet-dubbelklanken. - PETER SCHAT