gerelateerde werken
Genre:
Kamermuziek
Subgenre:
Gemengd ensemble (2-12 spelers)
Bezetting:
fl ob cl-b h perc pf vc
Muziek voor 15 blaasinstrumenten en slagwerk : 1930 / van Jan Felderhof
Genre:
Orkest
Subgenre:
Blazersensemble (13 en meer spelers)
Bezetting:
2222 sax-a 2211 timp perc
In an old-fashioned way : for 12 windplayers and 2 percussionists / Robert van der Linden
Genre:
Orkest
Subgenre:
Blazersensemble (13 en meer spelers)
Bezetting:
2221 sax-a 2011 2perc
Symfonische variaties : voor blazers, piano en slagwerk, 1986 / Wim Stoppelenburg
Genre:
Orkest
Subgenre:
Blazersensemble (13 en meer spelers)
Bezetting:
3333 4331 2perc pf(cel)
compositie
Clockwise and anti-clockwise : voor zestien blazers / Peter Schat
Overige auteurs:
Schat, Peter
(Componist)
Toelichting:
Program note (Dutch): (Première: 14-4-1967 - Nederlands Blazersensemble o.l.v. Edo de Waart).
De titel 'Clockwise and anti-clockwise' - in het Engels, om aan de voortdurend dreigende spellingsvereenvoudigingen van de bastaardcommissies te ontkomen - geeft een aanwijzing in de richting van het muzikale onderwerp: De Tijd.
De partijen van 12 van de 16 blazers - er is geen partituur van het werk - zijn ingericht als de wijzerplaat van een klok, die naar keuze van de spelers afloopt of terugloopt.
Daarbij kunnen zij ieder op een gewenst 'uur' van de wijzerplaat beginnen.
De vier overige uitvoerenden (de hoorngroep) hebben - muzikaal gesproken - de klok teruggezet: zij spelen vijf stijlcitaten (geen letterlijke citaten uit bestaande composities), evaluerend van de zestiende tot in de twintigste eeuw; het stuk is zo met zijn verleden tijd - de historische muziek - in discussie.
Er is een grote mate van beweeglijkheid nagestreefd: het gehele stuk beweegt zich in een zeer beperkt en onveranderlijk 'veld' van tonen en de dynamische schakeringen liggen slechts in het nauwe gebied tussen pp en hooguit mp. Alleen in die 'discussie' met de muziekgeschiedenis ligt, zo men wil, een dynamisch element. Voor het overige staat de tijd - niet de klok - stil.
Het ensemble is verdeeld in vijf zelfstandige groepen: 3 fluiten, 3 klarinetten en 3 fagotten enerzijds, 3 hobo's anderzijds, en terzijde de groep van 4 hoorns in hun historische optocht. In de coda van het stuk komen tenslotte alle groepen samen.
In samenwerking met de hoboïst Koen van Slogteren en de leden van het Nederlands Blazers Ensemble (de fagottist Joep Terwey, de klarinettist George Pieterson en de basklarinettist Geert van Keulen) heb ik voor dit stuk een begin gemaakt met de systematische exploratie van het nog onontgonnen gebied van de flageolet-dubbelklanken. - PETER SCHAT