gerelateerde werken
Thema : voor hobo-solo, gitaren, orgel en blazers, 1970 / Peter Schat
Genre:
Orkest
Subgenre:
Hobo en groot ensemble
Bezetting:
5cl 4fg 2sax-a sax-t 3trp 3trb 3g g-b ham.org ob-solo
Genre:
Orkest
Subgenre:
Slagwerk en groot ensemble
Bezetting:
fl(pic fl-a) ob(eh) cl(cl-b cl-cb) fg(cfg) sax h trp trb tb perc pf synth 2vl vla vc cb
Two : for 2 percussion soloists and ensemble, 2003 / Lorre Lynn Trytten
Genre:
Orkest
Subgenre:
Slagwerk en groot ensemble; Slagwerk en orkest
Bezetting:
fl(pic) ob cl fg h trp trb tb vl vla vc cb/str(3.3.2.1.) 2perc-solo
Canzona : for percussion solo, two wind quintets and double bassoon, 1989 / Gijs van Dijk
Genre:
Orkest
Subgenre:
Slagwerk en groot ensemble
Bezetting:
2223 2000 perc-solo
compositie
On escalation : opus 18, for six solo-percussionplayers and orchestra, Amsterdam 1968 / Peter Schat
Overige auteurs:
Schat, Peter
(Componist)
Toelichting:
Program note (Dutch): (Première: 30 mei 1968 - Theater Carré Amsterdam - Nederlands Blazers Ensemble en Slagwerkgroep Amsterdam o.l.v. Edo de Waart)
Het muziekmaken in On Escalation speelt zich af op twee gelijktijdige niveaus: het ene 'binnen' de partituur en het andere daar 'buiten'. Wat zich 'binnen' afspeelt, wordt door een dirigent geleid; 'buiten' heersen de zes soloslagwerkers. Terwijl de dirigent het gehele ensemble coördineert heeft iedere slagwerker de zeggenschap over een kleine groep uit dit ensemble, die hij met zijn slagwerksignalen dirigeert. Zo bevindt zich een speler het ene moment 'binnen' de partituur en het volgende moment er 'buiten', en dit in steeds toenemende mate, zodat ten slotte steeds meer musici steeds vaker aan de invloed van de dirigent onttrokken worden en het stuk hem als het ware uit de hand loopt. Op dit proces is het begrip 'escalatie' van toepassing, waarmee de titel - ontleend aan het gelijknamige boek van Herman Kahn - verklaard is.
Het muzikale verloop 'binnen' de partituur is exact voorgeschreven en onomkeerbaar. Daarbuiten wordt volgens strenge voorschriften een geleide improvisatie ontwikkeld.
Het begrip escalatie - als eufemisme voor de Amerikaanse volkerenmoord in Vietnam steeds meer lijkend op de Engelse vertaling van Sonderbehandlung en Endlösung - ligt muzikaal het meest in de herinnering als de Bolero van Ravel: een doorgecomponeerd crescendo. In On Escalation zijn dan ook de motieven uit de Bolero als geïsoleerde citaten overgewaaid. Tevens ontstaat 'binnen' de partituur een quasi 15e-eeuws contrapunt, dat als vervalst stijlcitaat door de slagwerkers allengs naar 'buiten' gewerkt en daardoor opgelost wordt. - PETER SCHAT