gerelateerde werken

Stellar spheres : 2006 / Peter van Onna

Genre: Orkest
Subgenre: Orkest
Bezetting: 4444 4431 timp 3perc pf hp str

Concerto : voor piano en orkest / Herman Strategier

Genre: Orkest
Subgenre: Piano en orkest
Bezetting: 2222 4200 timp perc str pf-solo

Concertstuk : voor piano en orkest / Jan van Dijk

Genre: Orkest
Subgenre: Piano en orkest
Bezetting: 2232 3230 timp perc str pf-solo

Concerto capriccioso : pianoforte, orchestra, opus 6 / Jan Koetsier

Genre: Orkest
Subgenre: Piano en orkest
Bezetting: 2222 2230 timp perc str pf-solo

compositie

Wheatfield with lark : for piano and orchestra, 1997 / Peter van Onna

Overige auteurs:
Onna, Peter van (Componist)
Toelichting:
Program note (Dutch): [Première: 9 januari 1998 - Petrus en Pauluskerk, Bergen - Bart van de Roer, Nederlands Studenten Orkest o.l.v. Nicolette Fraillon] - Zoeken naar waarheid, zinloos en overbodig als kauwen op water (Japanse haiku) - Wheatfield with lark is het derde deel uit een orkestcyclus waarin het pictorale voorop staat. Het eerste deel uit de cyclus, Rain, steam and speed, is ontleend aan het gelijknamige schilderij van William Turner. Het tweede deel uit de cyclus is The Mondrian equilibrium. Het schilderij Wheatfield with lark is door Vincent van Gogh in 1887 gemaakt. Van Gogh was toen net vanuit Antwerpen in Parijs gearriveerd en produceerde in Asnière (net even buiten Parijs) een drietal landschappen, waaronder Wheatfield with lark. Het schilderij is in compositorisch opzicht verdeeld in drie lagen. Een lichtbewolkte, helderblauwe hemel, het koren in zijaanzicht en het maaiveld op de voorgrond. Het compositorische element in het doek wordt volledig in balans gebracht door een leeuwerik
die boven het koren zweeft. Het meest interessante aspect aan dit schilderij is echter iets anders. Het afgebeelde koren is gebogen door de wind. Dit creëert een suggestie van beweging binnen een raamwerk dat verder volkomen statisch is. In dit opzicht heeft Wheatfield with lark veel met Rain, steam and speed gemeen. In dit laatste schilderij, eveneens een landschap, is een stoomlocomotief afgebeeld. De paradox tussen het statische landschap aan de ene kant en de suggestie van vaart en beweging door de trein aan de andere kant geeft het doek een enorme spanning en zeggingskracht. Een ander bekend voorbeeld is een stilleven van Paul Cézanne, waarin het door incorrect perspectief lijkt alsof ieder moment de appels van de tafel zullen rollen. Dit heeft hetzelfde effect tot gevolg. De spanning die teweeg wordt gebracht door een wrijving tussen het statische versus iets dat lijkt te bewegen is interessant voor een componist, omdat het mogelijk is dit naar muziek te vertalen. Dit is precies
wat ik beoog in Wheatfield with lark. Het beeld van de wind die door het ruisende koren waait, vindt zijn muzikale equivalent in grootschalige gebaren die door de hele omvang van het orkestapparaat dwarrelen. Van Gogh heeft overigens in verschillende brieven zijn fascinatie geuit voor de "wind die met het koren speelt". Werd de compositorische balans in het doek van Van Gogh door de leeuwerik recht getrokken, in mijn werk wordt dit gedaan door de pianosolo. De Japanse temple bells in het begin en aan het slot van mijn stuk zijn een subtiele verwijzing naar de Japanse prenten die ten tijde van het impressionisme zeer populair waren bij Van Gogh en zijn tijdgenoten.- PETER VAN ONNA