Donemus Webwinkel — Loevendie, Theo

Nationaliteit: Netherlands
Geboortedatum: 1930-09-17
Website: Officiële website

Loevendie noemt zichzelf "een laatkomer als componist". Tot in de jaren 1970 is hij uitsluitend bekend als jazzsaxofonist. Hij krijgt internationale bekendheid met zijn kwartet (mede gevormd door Hans Dulfer, Arjen Gorter en Martin van Duynhoven), als lid van Boy Edgars Big Band en met zijn Theo Loevendie Consort. Pas daarna maakt hij de overstap naar de hedendaagse muziek. Kenmerkend voor zijn composities zijn de ruimte voor improvisatie en de niet-westerse elementen, vooral van muziek uit het Midden-Oosten.

Theo Loevendie (17 september 1930, Amsterdam) studeert klarinet bij Ru Otto, theorie bij Ernest Mulder en compositie bij Leon Orthel aan het Amsterdams Conservatorium.

Loevendie is tot nu toe uitsluitend actief als jazz-musicus. Hij ontvangt de Edison Jazz 1969. Zijn eerste compositie voor orkest, 'Scaramuccia' (1969), geschreven in opdracht van de Johan Wagenaarstichting, gaat in première. Loevendie wordt hoofddocent compositie aan het Rotterdams Conservatorium.

Voor zijn jazzactiviteiten krijgt Theo Loevendie de Wessel-Ilckenprijs.

Met de uitvoering van zijn compositie 'Venus & Adonis' ontstaat het Nieuw Ensemble. De grammofoonplaat met het sprookje 'De Nachtegaal' voor verteller en ensemble (1979) krijgt de Edison Klassiek 1982 en de TV-productie krijgt een prijs van de Italiaanse RAI. Theo Loevendie deelt met Pierre Boulez de Amerikaanse Koussevitzky Award (1984), die hem wordt toegekend voor het orkestwerk 'Flexio' (1979).

De opera 'Naima' gaat in première tijdens het Holland Festival. Loevendie ontvangt de Matthijs Vermeulenprijs 1986 voor dit werk.

Theo Loevendie is docent aan het Koninklijk Conservatorium te Den Haag. Hij is de eerste componist die in 1988 de prestigieuze 3M Award ontvangt voor zijn oeuvre en vele verdiensten. De kameropera 'Gassir, The Hero' (1990), waarvoor hij zelf het libretto schrijft, beleeft in Boston zijn première in mei 1991.

Loevendie wordt ook docent aan het Conservatorium van Amsterdam. Zijn opera 'Esmée' (1994) gaat tijdens het Holland Festival in première. De opera wordt ook uitgevoerd in Berlijn en in 1997 wordt een nieuwe productie op de planken gezet in Bielefeld (Duitsland).

In het Holland Festival gaat zijn kameropera 'Johnny & Jones' in première. 'Seyir' (2001) voor 25 westerse en niet-westerse instrumenten, gaat in première op de Berliner Festspiele 2002. Gevraagd naar zijn 'mooiste noot' kiest hij er eentje uit dit stuk, alhoewel: "Om mooi te zijn heeft muziek helemaal geen geschreven noten nodig, dat zijn maar hulpmiddelen. Een componist is slechts een aangever."

De kameropera 'Johnny & Jones' wordt in Dresden herhaald. Loevendie richt het multiculturele ensemble Ziggurat op. Dit ensemble bestaat uit een combinatie van westerse en niet-westerse instrumenten, zoals de Turks-Armeense duduk en de Chinese erhu. Eerder zegt Loevendie over de invloed die wereldmuziek op zijn werk heeft: "Nu wil ik doorgaan met het componeren voor niet-Westerse instrumenten. Je offert veel op, want het kost tijd en de uitvoeringsmogelijkheden zijn beperkt, maar volgens mij is dit de toekomst. Het is onvermijdelijk dat muziek uit alle culturen zich gaat vermengen."

Theo Loevendie vindt de 'operina' uit; een kort muziektheaterwerk zonder veel decor of kostuums. Het stuk 'Babylon' ontlokt recensent Frits van der Waa deze reactie: "Loevendie (beproeft) de expressieve mogelijkheden van de duduk, een hoboachtige uit Armenië met een nasale maar fluwelige klank en een tantaliserend dynamisch bereik. De cantilene zaait zich vervolgens uit over de Chinese erhu-viool en de panfluit. Dat alles was ingebed in een programma waarin improvisatie en compositie soepel in elkaar overgingen."

De mini-opera 'The Liberator' over het leven van de Amerikaanse strijder tegen de slavernij William L. Garrison, gaat op 4 oktober in Boston in première. Kees van Kooten schrijft een nieuwe tekst bij De Nachtegaal, welke versie bij het Noord Nederlands Orkest in première gaat en op dvd en cd uitkomt.

Op een tournee van het Nederlands Blazers Ensemble in maart wordt het werk 'Fatum' voor solisten, koor en blazers in première gebracht, als pendant van Mozart's 'Requiem'. In september vindt een reunie plaats van het Theo Loevendie Quartet met Martin van Duynhoven, Hans Dulfer en Arjen Gorter.

In september worden er ter gelegenheid van zijn 80ste verjaardag concerten georganiseerd in het Bimhuis, het Concertgebouw (met een première van het concert voor prepared piano door Ralph van Raat) en het Muziekgebouw aan 't IJ. Theo Loevendie werkt nu aan een opera-oratorium over de filosoof Spinoza waarvan de première voor 2013 gepland staat.