Donemus Webwinkel — Quintetto per archi

Overige auteurs:
Vlijmen, Jan van (Componist)
Toelichting:
Program note (Dutch): (Première: 18-12-1997 - De Unie, Rotterdam - Schönberg Kwartet en Nobuko Imai).

Het uitgangspunt voor het componeren van dit werk was de rol van de vijfde speler ten opzichte van de zo hechte, misschien wel volmaakte samenstelling van het strijkkwartet. In dit strijkkwintet is sprake van een soort gevecht dat zich afspeelt tussen de extra alt en het kwartet, de strijd tussen de eenling en het collectief. In zekere zin is deze alt een soort indringer; het monolithische karakter van het ensemble wordt bedreigd door een outsider. Wat zich in dit werk in feite voltrekt is de teloorgang van het solisme. Geleidelijk aan wordt - om het negatief te formuleren - de positie van de vijfde speler ondermijnd. Men zou ook kunnen zeggen - en dat klinkt veel positiever - dat de positie van de vijfde speler plaatsmaakt voor een algehele integratie; de alt versmelt met het ensemble en er ontstaat een nieuwe eenheid. Deze gedachte is op de volgende wijze vormgegeven. Er zijn twee hoofdbewegingen, die op alternerende wijze in elkaar grijpen. In beide afzonderlijke bewegingen voltrekt
zich een proces: in de ene beweging, die wordt gedomineerd door de (solo?-)alt ondergaat de luisteraar de afnemende betekenis van de solistische rol die deze speler aanvankelijk was toebedeeld. In de andere beweging, waarbij het ensemble het voor het zeggen heeft, is sprake van een toenemende betekenis van het kwartet dat bezig is een kwintet te worden.
Het werk bestaat uit acht delen, die zonder onderbreking in elkaar overgaan. De delen een, drie, vijf en zeven worden gedomineerd door de "indringer". De duur van deze delen wordt gaandeweg korter en de betekenis van de solistische rol wordt allengs minder. In de delen twee, vier en zes is de hoofdrol weggelegd voor het ensemble, inclusief de tweede alt. Déze delen, in de partituur aangeduid als intermezzi, nemen steeds meer in betekenis toe en worden ook langer van duur.
Worden de vier delen waarin de extra alt de boventoon voert beheerst door lyriek en expressie, de andere delen - waarbij het ensemble dus het hoogste woord heeft - kenmerken zich daarentegen door snelheid, ritmische vitaliteit en energie. Het achtste deel tenslotte is een echte finale. In dit deel heeft de integratie zich definitief voltrokken (of: is de hegemonie van de "indringer" definitief ondermijnd?) en het is tevens het slotstuk van de delen twee, vier en zes. - JAN VAN VLIJMEN

Bladmuziek
Indien u dit werk gaat uitvoeren, dan kunt u hier uw concert-informatie aangeven. Donemus zorgt dan voor vermelding van het concert op de Donemus Facebook pagina en in de Donemus Concertagenda.
U kunt van dit werk de partituur of andere producten on-line aanschaffen. Indien u kiest voor een downloadbaar product, ontvangt u het product digitaal. In alle andere gevallen wordt deze naar u opgestuurd. Let op dat u voor iedere gebruiker een exemplaar van het product nodig heeft.
Product	Omschrijving	Prijs/stuk	Aantal
Partituur	Download naar Newzik (B4), 42 pagina's	EUR 25,51
	Download in PDF (B4), 42 pagina's	EUR 30,61
	Hardcopy, normal size (B4), 42 pagina's	EUR 51,03
	Hardcopy, study size (A4), 42 pagina's	EUR 41,81
Partij(en)	Download naar Newzik (B4), 96 pagina's	EUR 46,41
	Download in PDF (B4), 96 pagina's	EUR 55,68
	Hardcopy, normal size (B4), 96 pagina's	EUR 92,82