gerelateerde werken

Memorial : for string quartet / Peter van Onna

Genre: Kamermuziek
Subgenre: Strijkkwartet (2 violen, altviool, cello)
Bezetting: 2vl vla vc

Concertino : per violino e orchestra, (1963) / Oscar van Hemel

Genre: Orkest
Subgenre: Viool en orkest
Bezetting: 2222 4230 timp str vl-solo

Four Rivers : for two violins and symphony orchestra / Maxim Kolomiiets

Genre: Orkest
Subgenre: Viool en orkest
Bezetting: 2vn-solo 2fl 2ob 2cl 2fg 4h 2tpt 2trb trb-b perc str

Konzert fis moll Nr. 5 / Julius Röntgen

Genre: Orkest
Subgenre: Viool en orkest

compositie

Bruegel Violinconcerto : for violin and orchestra, 2000/2001 / Peter van Onna

Overige auteurs:
Onna, Peter van (Componist)
Bevat:
Hunters in the snow
The sermon of John the Baptist (cadenza)
The wedding dance
Toelichting:
Program note (Dutch): [Première: 13 december 2002 - Schouwburg Amphion, Doetinchem - Sonja van Beek, Gelders Orkest o.l.v. Martin Sieghart] - Het Bruegel Vioolconcert is het zesde deel van een orkestrale cyclus welke op dit ogenblik zeven delen omvat. Elke compositie van deze reeks werken heeft de schilderkunst tot onderwerp, waarbij de (subjectieve) impressie die het beeld oproept zijn weerslag vindt in de muziek. In concreto betekent dit dat de atmosfeer en de objecten die het doek te zien geven, zijn "vertaald" door middel van toonschildering. Bij dit procédé wordt gebruik gemaakt van zogenaamde archetypen, oftewel oerformules die in de loop der tijd bij de ontwikkeling van de muziek tot taal zijn geworden. Hoewel deze archetypen in de tweede helft van de 20ste eeuw uit de gratie zijn geraakt en veelal zijn vervangen door abstracte constructies, is er de laatste tijd toch een voorzichtige herwaardering van die oerformules waarneembaar. De ironie wil overigens dat de meer abstracte manier van
componeren vroeg of laat ook weer zal uitkristalliseren tot archetypen die niet noodzakelijkerwijs beter of slechter zijn dan de reeds bestaande (waarbij kan worden gedacht aan de zogenaamde sterrenmuziek van de serialisten uit het midden van de 20ste eeuw). Voor het Bruegel Vioolconcert is een drietal doeken van de Nederlandse kunstschilder Pieter Breugel de oudere (1525/1530-1569) als uitgangspunt gekozen. Ofschoon hij vooral Bijbelse taferelen schilderde, wordt hij tevens gezien als de schepper van het zogenaamde "Boerengenre", waarbij speciaal hossende en dansende boeren zijn afgebeeld. Het werk van Breugel geeft dan ook een treffende impressie van het dagelijkse leven in de Lage Landen ten tijde van de Middeleeuwen. Teneinde de tijdgeest van die periode enigszins te kunnen vangen, is in het Bruegel Vioolconcert teruggegrepen op de muziek van toen, waarvan derhalve enkele facetten consequent door het hele stuk heen optreden. Eén van de belangrijkste kenmerken van de Middeleeuwse
muziek is de zogenaamde Organum-stijl. Dit is de prilste vorm van meerstemmigheid, waarbij tegen een bestaande melodie of cantus firmus in parallele kwarten of kwinten een kwinten een tweede stem werd gecomponeerd. Een hieraan gerelateerd kenmerk is het orgelpunt (een lang aangehouden toon in de bas). De cantus firmus verloopt volgens het organum-stramien meestal in zeer lang aangehouden noten of orgelpunten, terwijl de er tegenaan gecomponeerde tweede stem in de regel zeer beweeglijk is. Dit aspect treft men overigens tevens aan bij bepaalde instrumenten uit de Middeleeuwen zoals de doedelzak of de hurdy-gurdy (draailier) die als voornaamste eigenschap hebben dat ze een bourdon-(bas-)toon produceren. De hiervoor omschreven muzikale fenomenten zijn in dit Vioolconcert gecombineerd met meer eigentijdse klanken, resulterend in een 20ste eeuws romantisch-middeleeuws idioom. - PETER VAN ONNA