gerelateerde werken
Genre:
Kamermuziek
Subgenre:
Piano
Bezetting:
pf(recit) (slide-projection ad lib.)
Syrinx : for choir and orchestra, 1990 / text by Ovid, Carlos Micháns
Genre:
Vocaal
Subgenre:
Gemengd koor en orkest
Bezetting:
GK4 3333 4331 timp 4perc hp str
Te Deum : 1958 / Oscar van Hemel
Genre:
Vocaal
Subgenre:
Gemengd koor en orkest
Bezetting:
sopr alt ten bas GK4 2222 4331 timp hp str
Todesfuge : per basso-solo, coro a 4 voci ed orchestra / Wim Dirriwachter; tekst van Paul Celan
Genre:
Vocaal
Subgenre:
Gemengd koor en orkest
Bezetting:
bas GK4 2232 4220 timp 2perc pf str
compositie
Uiteindelijke dingen : voor sopraan, tenor, gemengd koor en orkest, 2003 / op teksten van Karel van het Reve (1921-1999), Jacques Bank
Overige auteurs:
Reve, Karel Van Het
(Tekstdichter/librettist)
Verdi, Giuseppe
(Op een thema van)
Bank, Jacques
(Componist)
Toelichting:
Program note (Dutch): [Première: 14 februari 2004 - Muziekcentrum Vredenburg, Utrecht - solisten, Radio Kamerorkest en Nederlands Kamerkoor o.l.v. Mark Foster] - In 'De ondergang van het morgenland' stelt de in 1999 gestorven schrijver Karel van het Reve vast dat bij zijn dood ook zijn herinneringen verdwijnen. Zoals die aan Karl, een Duitse communist die in de oorlog is gearresteerd en onthoofd. 'Wie', vraagt hij zich af, 'zal als ik dood ben aan hem denken?' Deze tekst is op muziek gezet in het vijfde en cantate deel van de compositie Uiteindelijke dingen. Zo kan de herinnering aan Karl (en ook aan Karel!) levendig worden gehouden. De andere vier delen zijn eveneens gebaseerd op teksten van Karel van het Reve die handelen over het einde van het leven en doodgaan, alle geschreven in een zeer mooi, helder en sober Nederlands. De toon is vaak ironisch en relativerend. De schrijver houdt afstand. De muziek daarentegen is direct en expressief. De componist houdt geen afstand. Nuchtere woorden temidden
van emotionele noten. Tekst en muziek staan haaks op elkaar. De één plaatst de ander in een nieuw perspectief. Tezamen leveren zij iets nieuws op. In Uiteindelijke dingen zijn tekst en muziek complementair. Deel IV begint heel toepasselijk met een ritmisch citaat van het Dies Irae uit het Requiem van Giuseppe Verdi. Al het muzikale materiaal van Uiteindelijke dingen kan tot die passage worden herleid. De drieklank in alle soorten en maten en losgemaakt van de klassieke harmonische wetmatigheden, speelt een belangrijke rol. De solisten (sopraan en tenor) treden niet afzonderlijk op. Zij vormen tezamen een nieuwe stemsoort. Net als tekst en muziek zijn zij onlosmakelijk met elkaar verbonden. Zij vertolken de rol van de schrijver. Teksten die niet in de ik-vorm zijn geschreven, worden door het koor gezongen. - JACQUES BANK