componist

Giltay, Berend

Op 15 juni 1910 kwam Berend GILTAY ter wereld. Op zijn 100e geboortedag portretteren we deze in Hilversum geboren altviolist en componist. Berend Giltay studeerde viool en altviool bij Dick Waleson, muziekgeschiedenis ...

gerelateerde werken

Sonate a tre : (1953), per oboe, clarinetto e fagotto / Berend Giltay

Genre: Kamermuziek
Subgenre: Houtblazersensemble (2-8 spelers)
Bezetting: ob cl fg

Concertante muziek : voor 6 blaasinstrumenten, slagwerk, piano en strijkorkest / Andries de Braal

Genre: Orkest
Subgenre: Orkest
Bezetting: 1111 1100 timp perc xyl pf str

Symphony I : for orchestra, 1953-1954 / version 1991, made by Willem Boogman, Rudolf Escher

Genre: Orkest
Subgenre: Orkest
Bezetting: 4444 sax 4431 2timp perc cel 2hp str(14.14.12.10.8.)

Sinfonietta : per orchestra da camera, 1976 / Henk van der Vliet

Genre: Orkest
Subgenre: Orkest
Bezetting: 1111 2(-1)1(1)0 str(6.6.4.3.3.)

 

compositie

Kurucz változatok : (1965-'66), zenekarra / Berend Giltay

Uitgever: Amsterdam: Donemus, cop. 1967
Uitgavenummer: 03719
Genre: Orkest
Subgenre: Orkest
Bezetting: 3323 4331 timp perc cel xyl hp str
Bijzonderheden: Voor orkest. - Opgedragen aan Henk Spruit en het Omroeporkest. - Tijdsduur: 15'-16'
Tijdsduur: 16'00"
Compositiejaar: 1966
Status: nog niet gedigitaliseerd (verwachte levertijd 14 dagen)

Toelichting:
Program note (Dutch): De indruk zou gewekt kunnen worden, dat één van de Kurucz-liederen als thema voor deze variaties gebruikt is, doch dit is niet het geval. De Kurucz-variaties zijn ontstaan uit een eigen thema van de componist. Er zijn zes variaties, waarvan de laatste drie zonder onderbreking in elkaar overgaan.
Er is een andere reden aanwezig waarom de componist de naam Kurucz-variaties aan zijn werk gaf.
De voorvaderen van de componist behoorden tot de oude Hongaarse adel. Enkelen van hen zijn in 1698 uit Hongarije naar Nederland gevlucht en vestigden zich te Dordrecht.
Kurucz zijn vrijheidsstrijders, die leefden in de zeventiende en achttiende eeuw in Hongarije. In die tijd is in Noord-Hongarije een opstand uitgebroken, onder aanvoering van prins Rakoczy, tegen de Habsburg-overheersing. De opstandelingen noemden zich Kurucz om zich te onderscheiden van de keizerlijke soldaten, die Labancz genoemd werden.
Bij de kampvuren, in hun vrije uren, hebben de Kurucz zich met reciteren van zelfgemaakte ballades geamuseerd. Deze ballades vertonen veel overeenkomst met soortgelijke ballades van onder andere de Kozakken, de zogenaamde Dumkas. Net als bij deze Dumkas wisselden de verschillende stemmingen en tempi zich vlug en vaak af. Deze werden afwisselend gereciteerd, gezongen en gedanst en hadden als onderwerp liefde, strijd, overwinning, nederlaag, enz.
Voor de muzikale uitbeelding gebruikten zij het liefst de tarogato, een soort klarinet, maar met een dieper en doordringender toon dan onze tegenwoordige klarinet. Voor de begeleiding zorgden snaar- en ritme-instrumenten. Een bekende zangeres-danseres in die tijd was een marketentster, genaam Czinka Panna.
Reminscenties aan die woelige tijd, waardoor de Hongaarse familie Giltay genoodzaakt werd Hongarije te verlaten, deden de nakomeling van dit oude Hongaarse geslacht besluiten dit orkestwerk met Hongaarse inslag, zowel melodisch als ritmisch, Kurucz-variaties te noemen. - BEREND GILTAY

Interesse
Heeft u interesse om dit werk aan te schaffen? Laat ons dit dan vrijblijvend weten zodat we dit werken met voorrang kunnen digitaliseren.
Naam
E-mail