gerelateerde werken
Träff : for double wind quintet, double bass clarinet and double bass, 1995 / Geert van Keulen
Genre:
Orkest
Subgenre:
Groot ensemble (12 of meer spelers)
Bezetting:
2232 2000 cb
Sacred order / Frank van Gompel
Genre:
Orkest
Subgenre:
Orkest
Simphonie à grand orchestre : en sol majeur, opus 13 (2nd Symphony) / Carolus Antonius Fodor
Genre:
Orkest
Subgenre:
Orkest
Bezetting:
fl 2ob 2fg 2h 2trp timp str
Ouverture joyeuse : op. 6 / Nic. J. Hermans
Genre:
Orkest
Subgenre:
Orkest
Bezetting:
2222 3221 perc xyl pf str
compositie
Sonatas : orchestra / Geert van Keulen
Overige auteurs:
Keulen, Geert van
(Componist)
Toelichting:
Program note (Dutch): [Première: 1977 - Nationaal Jeugd Orkest o.l.v. Geert van Keulen] - Toen in 1977 het Nationaal Jeugd Orkest, de leerschool voor veel toekomstige musici, zijn 20-jarig jubileum zou gaan vieren, werd mij, als ex-NJO-er, gevraagd een werk voor groot orkest te schrijven. Voor mij was het niet nodig een 'historisch compromis' te sluiten, om een stuk voor symfonieorkest te kunnen schrijven. Wellicht door mijn achtergrond als uitvoerend musicus heb ik het orkest altijd als een zeer geschikt muzikaal apparaat beschouwd om mijn muzikale bedoelingen uit te drukken. In Sonatas - men denke vooral niet aan de klassieke sonate, maar aan de letterlijke betekenis 'klinken' - heb ik het orkestrale koloriet zo veelzijdig mogelijk geprobeerd te belichten. Behalve van de blazerssoli - soms individueel, maar meestal groepsgewijs - heb ik ook veelvuldig gebruik gemaakt van solo strijkers. Het slagwerk speelt weliswaar een belangrijke rol, maar is verlost van het eindeloze quasi-solistische geplok-plok,
waar zoveel partituren van de afgelopen jaren mee opgevuld waren. In tegenstelling tot het in principe polyfone karakter van de dodekafonie en de daaruit voortkomende componeertechnieken gaat het in Sonatas over harmonie, samenklank. Aangezien het aantal mogelijkheden tot samenklank zó groot is dat zij binnen één compositie onmogelijk alle gebruikt kunnen worden, is het nodig een keuze te maken. Mijn keuze komt kort gezegd op het volgende neer: uit combinaties van alle soorten tertsen en kwarten worden drie-, vier-, vijf- en zevenstemmige harmonieën gevormd, die de ruggengraat van Sonatas vormen. Melodie, eenstemmigheid, is hier geen horizontale reeks, maar uitgedunde harmonie. Als tweede element wil ik nog het gebruik van boventooncomplexen noemen, die ik hier als ingedikte eenstemmigheid gebruik. Gevolg is het veelvuldig optreden van parallelharmoniek, zoals die ook bijvoorbeeld voorkomt in middeleeuwse, impressionistische en sommige vormen van jazzmuziek. - GEERT VAN KEULEN