Donemus Webwinkel — Laman, Wim

Wim Laman is als componist grotendeels autodidact. Tijdens zijn universiteitsstudie voeren studentenorkesten zijn eerste composities uit. Hierna wordt zijn werk opgemerkt door de professionele muziekwereld. Laman componeert voor o.a. het Schönberg Ensemble, het Xenakis Ensemble, het Gijsbrecht van Aemstel Kwartet, Orkest de Volharding en het Radio Symfonie Orkest. Naast zijn activiteiten als componist is Wim Laman programmamaker voor VPRO Radio 4.

Wim Laman (22 april 1946, Den Haag) krijgt zijn eerste muzieklessen aan het Goois Muzieklyceum (AMV en dwarsfluit). Hij studeert wijsbegeerte aan de Rijksuniversiteit Leiden, met als bijvakken muziekwetenschappen en psychologie. In deze jaren ontwikkelt hij zich autodidactisch tot componist. Hij componeert zijn eerste stukken, waaronder 'Temps et Durée' voor toonband en orkest, dat in 1974 door het Leids Studenten Kamer Orkest wordt uitgevoerd onder leiding van Ed Spanjaard. Het stuk is gebaseerd op het gelijknamige werk van Henri Bergson. Ook maakt hij in opdracht van de Leidse Universiteit een stuk voor haar 4e eeuwfeest, 'Wat baet de Vrijheit...'.. In dit stuk, voor 2 spreekstemmen, koor en orkest, worden teksten uit het Geuzenliedboek afgezet tegen de preambule van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.

Aan de Rijksuniversiteit Utrecht studeert Laman muziekwetenschappen en sonologie. Hij wordt student-assistent bij achtereenvolgens Marius Flothuis (muziekgeschiedenis tot 1900) en Jos Kunst (muziek van de 20ste eeuw).

De radiofonische compositie 'La Voce del Corno' (NOS opdracht) krijgt op het Rostrum for Electro-Acoustic Music in Stockholm een eervolle vermelding.

In opdracht van het Koninklijk Concertgebouworkest - ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan - componeert Laman 'Syntagma' voor viool en orkest. De première wordt afgelast omdat soliste Isabelle van Keulen het stuk "onspeelbaar" vindt.

Het componeren van de opera 'Agamemnon' is een strijd tegen de klok. Vlak voor de première zegt Wim Laman in een interview zich "als een uitgeknepen citroen" maar "optimistisch gestemd" te voelen. Wat leidt tot deze ambitieuze compositie is Lamans fascinatie voor de oude Grieken: "Je speelt een spel met de tijd. Het is alsof je met de ogen van een Aischylos naar onze tijd kijkt. Tijd bestaat niet meer."

Het vioolconcert 'Syntagma' (1991) gaat alsnog in première op 9 maart bij het Noordhollands Philharmonisch Orkest met solist Michael Erxleben. Tijdens de Matinee op de Vrije Zaterdag van 3 februari 2001 gaat '...e'l vento tace...' (...en de wind zwijgt...), op een madrigaaltekst van Petrarca, in première met de mezzosopraan Monica Bacelli en het Nederlands Blazers Ensemble.

Over de uitvoering van het werk 'Syntopoi', voor cello en kamerorkest, verschijnen lovende recensies. Met dit werk, schrijft Huib Ramaer, "componeerde Wim Laman in 2004 een tegenhanger van zijn 'Syntagma' voor viool en orkest uit 1991. Eindigt het rituele 'Syntagma' met een applaus trekkende korte climax, het lichtvoetige loopje in de cello waarmee in de laatste maten van 'Syntopoi' de wind plotseling gaat liggen, vroeg dwingender om herhaling. Laman heeft aan raffinement gewonnen”.

Wim Laman componeert 'Canti d'Orfeo' voor hobo en orkest. De klassieke oudheid blijft hem fascineren: na zijn opera 'Agamemnon' (1997) buigt hij zich nu over het Orpheus-verhaal. Laman: "Net zoals Orpheus met zijn magische muziek alles in zijn omgeving - mensen, dieren en zelfs rotsen - in zijn ban kreeg, fungeert de solist als een soort klankmagiër die het orkest naar zijn hand zet."

Op de Nederlandse Muziekdagen gaat 'Spring at Enoshima' (2008) in première. Deze compositie is gebaseerd op korte 18e-eeuwse Japanse gedichten. Laman zegt over de inspiratie voor dit stuk: "Opvallend was de luchthartige, maar ook heel filosofische toon van de gedichten: de verwondering over de ontluikende natuur, de blijheid over de komst van de lente. En dat alles gegoten in een verbale miniatuurvorm - met alle beperkingen van dien. [...] in de eerste plaats ging het mij erom, de filosofische, evocerende kracht van de gedichten op een subjectieve, intuïtieve manier in muziek om te zetten."

Wim Laman werkt aan een opera op basis van Aischylos' Oresteia-trilogie, welke in het seizoen 2013/2014 zijn première zal beleven bij de Nationale Reisopera.

De première van de opera 'Oresteia' door de Nationale Reisopera was gepland voor januari 2014. Door de bezuinigingen op cultuur van de huidige regering moet de Nationale Reisopera zijn activiteiten vanaf 2013 drastisch verminderen en is deze première geschrapt.