Donemus Webwinkel — Straesser, Joep

Joep Straesser geldt als een van de belangrijkste vertegenwoordigers van de generatie die rond 1960 het beeld van de nieuwe muziek in Nederland hielp bepalen. De grote lijn in de ontwikkelingsgang van Joep Straesser loopt van al dan niet gebonden atonaliteit en serialisme naar geleidelijke terugkeer van tonaliteit. Zijn oeuvre omvat werken voor verschillende instrumenten en bezettingen, waarbij een zekere voorkeur opvalt voor de menselijke stem. Na composities als ‘Ramasasiri’, voor sopraan en vijf instrumenten, en ‘Musique pour l’homme’, voor vocaal ensemble en orkest (beide uit 1968), verdwijnt in de jaren zeventig - wat Straesser zelf achteraf noemt - zijn “fixatie op over-complex materiaal”. In ‘Spring Quartet’ (1971) komt middels een verwijzing naar Beethovens 'Strijkkwartet opus 131' de traditie om de hoek kijken. Steeds meer gaat Straesser uit van motivische ontwikkeling met vormen, die uitgaan van de traditionele bouwprincipes. Zijn laatste compositie, ‘Footprints’ (2003) voor orgel, is een hommage aan Johann Pachelbel en staat zeer dichtbij het idioom van laatstgenoemde 18e eeuwse componist.

Joep Straesser komt op 11 maart in Amsterdam ter wereld.

Na het gymnasium studeert Joep Straesser muziekwetenschap aan de Universiteit van Amsterdam. Hij heeft orgelles van Bernard Bartelink en is actief als kerkorganist.

Aan het Amsterdams Conservatorium studeert Joep Straesser orgel bij Anthon van der Horst en hoofdvak theorie bij Jan Felderhof. Met de compositie 'Psalm 148' behaalt hij in 1958 de eerste prijs in een compositiewedstrijd ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van de Maastreechter Staar. Na zijn examen studeert Straesser compositie bij Ton de Leeuw, daarnaast werkt hij als docent muziektheorie aan het Muzieklyceum van Zwolle.

Joep Straesser is muziektheoriedocent aan het Utrechts Conservatorium, vanaf 1967 hoofdvakdocent muziektheorie. In deze periode houdt Straesser zich bezig met experimentele improvisatiegroepen.

Na het afronden van zijn compositiestudie bij Ton de Leeuw ontvangt Joep Straesser de Prix de Composition. Tijdens de Gaudeamus Muziekweek krijgt hij voor '22 Pages' (gebaseerd op een tekst van John Cage), voor 3 mannenstemmen en groot ensemble, de prijs voor het beste Nederlandse werk. Het stuk wordt een jaar later uitgevoerd tijdens het festival van de International Society of Contemporary Music (ISCM) in Stockholm.

Joep Straesser is tevens hoofdvakdocent compositie aan het Utrechts Conservatorium. Tijdens ISCM festivals worden verschillende composities van Joep Straesser uitgevoerd: in Athene (1979) 'Intervals' voor kamerkoor, fluit, cello en harp; in Brussel (1981) 'Roundabouts' voor 4 marimba's en in Amsterdam (1985) 'Signals and Echoes' voor basklarinet en ensemble. In 1988 wordt Joep Straesser onderscheiden met de Matthijs Vermeulenprijs van het Amsterdams Fonds voor de Kunst voor zijn muziektheater 'Über Erich M.'.

Na zijn pensionering componeert Straesser vooral veel kamermuziek, vaak met zangstem. In 1993 gaat zijn 'Symphony III' in première, uitgevoerd door het Radio Filharmonisch Orkest en dirigent Edo de Waart.

Op 22 september overlijdt Joep Straesser onverwacht in zijn woonplaats Loenersloot.