componist
Hendrik Andriessen groeit op in een artistiek milieu. Van zijn zes kinderen worden Jurriaan, Caecilia en Louis eveneens componist. Als organist en componist richt hij zich op zowel geestelijke als ...
gerelateerde werken
L' indifférent : pour quatuor à cordes / Hendrik Andriessen
Genre:
Kamermuziek
Subgenre:
Strijkkwartet (2 violen, altviool, cello)
Bezetting:
2vl vla vc
Kleine suite : (vocalises), voor sopraan en piano, opus 47, 1952 / Marius Flothuis
Genre:
Kamermuziek
Subgenre:
Zangstem en piano; Hobo en toetsinstrument; Klarinet en toetsinstrument; Saxofoon en toetsinstrument; Trompet en toetsinstrument
Bezetting:
sopr/ob/cl/sax-s/trp pf
Two Songs on French Texts : for mezzo-soprano and piano / Theo Loevendie
Genre:
Kamermuziek
Subgenre:
Zangstem en piano
Bezetting:
sopr-m pf
Het waait er altijd : voor sopraan en piano / Rita Hijmans; op gedichten van C.O. Jellema.
Genre:
Kamermuziek
Subgenre:
Zangstem en piano
Bezetting:
sopr pf
compositie
German Songs : for medium voice and piano / Hendrik Andriessen
Bevat:
Du (Carl Bulcke)
Hier in diesen erdbeklomm’nen Lüften (Friedrich Rückert)
Abendgang zur Geliebten (Heinrich Hart)
Irrlicht (Wilhelm Müller)
Das alte Lied `Es war ein alter König´ (Heinrich Heine)
Diesen Spiegel deiner Lieder (Friedrich Rückert)
Der Himmel hat eine Träne geweint (Friedrich Rückert)
Toelichting:
Mede dankzij zijn opleiding heeft Hendrik Andriessen (1892-1981) zijn leven lang een grote voorliefde voor de Franse taal en cultuur gehad. Tussen 1913 en 1915 schrijft hij echter negen liederen op Duitse teksten, waarvan er twee ooit zijn uitgegeven. De overige bleven onbekend en worden nu gepubliceerd.
Als componist is Andriessen in deze vroege liederen de laat-romanticus, die zijn eigen stijl nog zoekt. Hij wordt beïnvloed door de grote Duitse liedcomponist Hugo Wolf wiens liederen hij vaak begeleidt, met andere 19de-eeuwse liedcomponisten zoals Schubert, Schumann, Mendelssohn of Brahms daarentegen voelt hij minder verwantschap.
In geen van de liederen geeft Andriessen een stemtype aan, in enkele staat slechts vermeld: ‘voor zang en klavier’. De ligging is uitermate geschikt voor een middelhoge vrouwen- of mannenstem.
Van enkele liederen zijn uitvoeringen bekend door sopraan Mary Schurée met Hendrik Andriessen aan de piano. Ook sopraan Mia Peltenburg, met wie Andriessen tussen 1919 en 1929 een vast duo vormde, bracht ze ten gehore, onder meer op 12 januari 1921 in Haarlem toen een hele reeks Andriessen-liederen op Duitse, Franse en Latijnse teksten geprogrammeerd was. Naar aanleiding van deze avond schreef George Robert een dag later in het Haarlemsch Dagblad “dat deze liederen (…) het kenmerk dragen van echtheid, van waarachtigheid; zij zijn geschreven uit het hart.” Hij is zeer te spreken over Der Himmel hat eine Träne geweint, waarvan de aparte sfeer hem ontroert, over Das alte Lied ‘Es war ein alter König’ waarin hij getroffen wordt door de tragiek, en Irrlicht vindt hij interessant. Robert schrijft dat de avond “een groot succes” is.
Wat de teksten betreft doet Andiessen een keuze uit het werk van de dichters Carl Bulcke (1875-1936), Heinrich Hart (1855-1906) en Wilhelm Müller (1794-1827) die vooral bekend is als auteur van Schuberts Die schöne Müllerin en Die Winterreise. Ook de beroemde dichters Friedrich Rückert (1788-1868) en Heinrich Heine (1797-1856) zijn vertegenwoordigd.
In deze partituur worden enkele aanwijzingen tussen vierkante haken aangegeven. Dat betekent dat ze niet in het originele handschrift staan.
Lourens Stuifbergen